Workshops & Teambuildings
De workshops van het Japans Cultureel Centrum willen laagdrempelig zijn met behoud van kwaliteit en bereikbaar voor iedereen. Kies een onderwerp voor meer informatie.
Bento
Lunchbox koken
Chado
Theeceremonie
Furoshiki
Doek vouwen
Ikebana
Bloemschikken
Katei Ryori
Huishoudelijk koken
Bento
Lunchbox koken
De bento is de lunchbox die zowel kinderen als werkende volwassenen meenemen om ’s middags van te genieten als middagmaal.
Heel gezond, heel lekker, heel gevarieerd, heel compact en je blijft jezelf verbazen hoeveel creativiteit je in zo’n doosje ter grootte van een pennenzak kan stoppen. En vooraleer je de trein opstapt in Japan, zijn er ontelbare shops waar je je bento in alle prijsklassen kan meegraaien om je tijd op de trein te besteden aan de ontdekking van de inhoud.
We koken een 7-tal (!) gerechtjes die allemaal in die kleine box worden geschikt, en ook het oog krijgt de volle aandacht. Op die manier ontdekken kinderen immers op een guitige manier gezonde voeding, en de ouders houden een ongereglementeerde wedstrijd om hun kinderen de meest leuke inhoud aan hun kameraden te kunnen laten tonen.
Chado
Theeceremonie
Chado (de weg van de Thee) is de Japanse kunst van het theezetten. Deze weg van de Thee houdt zich vooral bezig met dagelijkse activiteiten , maar het vraagt veel oefening om deze naar behoren te kunnen uitvoeren. Daarom kan men de Weg van de Thee evenzo definiëren als de Kunst van het Leven.
Chado gaat om het creëren van de juiste omgeving om te genieten van een perfect kopje thee. Alles dat met het serveren van de thee te maken heeft, zelfs de kwaliteit van de lucht en van de kamer waar de ceremonie plaatsvindt, wordt een deel van zijn smaakbeleving. De perfecte thee vat ‘de smaak’ van het moment : de geest van het seizoen, van de gelegenheid, van de tijd en de plaats. Dit gebeurt tijdens de theeceremonie of Chaji, waar de Weg van de Thee verwordt tot een zeer speciaal moment gedeeld met alle deelnemers.
Urasenke
Urasenke betekent ‘de volgelingen van Sen’. SEN Rikyu (1522-1591), de man die het theezetten perfectioneerde tot Chado, de weg van de Thee, werd geboren in Sakai, in de huidige prefectuur Osaka.
Op een dag vroeg iemand hem wat deze Weg inhield. Rikyu antwoordde hierop dat men daarvoor enkel volgende zeven regels moet volgen :
- Een bevredigende kop thee maken
- De houtskool zo leggen dat het water efficiënt kookt
- In de winter voor een warme sfeer en in de zomer voor een koele sfeer zorgen
- De bloemen zo schikken dat het lijkt alsof ze in het veld bloeien
- Klaar zijn vooraleer het tijd is
- Voorbereid zijn in het geval van regen
- Je gasten zeer voorkomend behandelen
De man was niet onder de indruk van Rikyu’s antwoord, en zei dat iedereen deze simpele dingen wel aankon. Daarop antwoordde Rikyu dat hij zelf een leerling zou worden van de persoon die ze zonder fout kon uitvoeren.
De principes achter deze Kunst van het Leven zijn Harmonie, Respect, Puurheid en Rust. Deze zijn universele principes die in een wereld zoals de onze vandaag, vol met onrust, frictie, egoïsme en andere sociale ziekten, kan leiden naar het beleven van echte innerlijke vrede.
Urasenke is nu de grootste Chado-school zowel in Japan als wereldwijd.
Meer informatie over lesgevers in Brussel en Wallonië vind je op de website van Urasenke België.
Furoshiki
Doek vouwen
Net zoals Japan befaamd is voor zijn creatief papier vouwen (Origami), heeft het net zo’n affiniteit met een eenvoudig doek dat zo inventief gevouwen wordt, dat het niet alleen decoratief, maar vooral ook functioneel wordt. Het gaat dan van een verpakking tot het creëren van een handtas, steeds met hetzelfde doek. De gebruikte doeken zijn vaak 2-zijdig bedrukt om het decoratieve aspect steeds te behouden, hoe het doek ook gevouwen wordt. Het is vandaag terug een gewaardeerde kunst, gezien de ecologische wijze om met materialen om te gaan, i.p.v. wegwerp.
Ikebana
Bloemschikken
Ikebana (letterlijk “levende bloemen”) is de Japanse kunst van bloemstukken maken. Het wordt ook wel ‘kado’ genoemd — de weg van de bloemen.
In tegenstelling tot de kunst van het bloemschikken in de Westerse wereld, waar vooral de kwaliteit van de bloemen voorop staat, is de Japanse bloemschikkunst gericht op het scheppen van een fraaie compositie. Men geeft aandacht aan het lijnenspel, ritme en kleur. Met Ikebana brengt men de omgeving binnen, in relatie met buiten, de natuur. Daarom worden in een Ikebana bloemstuk niet de bloemen van één soort gebruikt. Door gebruik van meerdere delen van de plant, of
verschillende planten, staat het Ikebana-bloemstuk symbool voor de gehele natuur.
In Ikebana worden de vaas, de stelen, bladeren en takken, maar ook de bloemen, deel van de gehele compositie. Ook kunnen mossen, knoppen, dode bladeren of vruchten aan de compositie worden toegevoegd. Afhankelijk van het seizoen worden andere materialen gebruikt. Japanners hechten meer waarde aan de vormen, dan aan de kleuren van de gebruikte materialen. Westerlingen zijn over het algemeen meer georiënteerd op de kleur van bloemen bijvoorbeeld.
De oorsprong van Ikebana ligt in de rituele bloemenoffers aan de geesten van overledenen in Boeddhistische tempels. Deze offers dateren al uit de 6e eeuw, toen het boeddhisme in Japan werd geïntroduceerd. Het boeddhisme kwam oorspronkelijk uit India, en bereikte via China Japan.
Ikenobo Kado is de oudste Ikebana-school in Japan, en werd gesticht door Ikenobo Senno in de 16de eeuw. In zijn manuscript Senno Kuden beschrijft hij een Ikebana die gevuld is met betekenis, heel erg verschillend van vorige schikkingen die enkel de schoonheid van de bloemen toonde. De eerste stijl, Tatehana (staande bloemen), ontwikkelde zich mettertijd tot Rikka:
Rikka
Rikka Shofutai (klassieke stijl) bestaat uit een vast basispatroon met 7 of 9 stelen. Het is een complexe en gevarieerde compositie die de schoonheid van de natuur benadrukt.
Shoka
De traditionele Shoka Shofutai bestaat uit 3 delen die verwijzen naar de aloude principes hemel, mens, en aarde, en daarbij in (yin) en yo (yang). De karakteristieke schoonheid van Shoka komt van de schone rechte lijn van de stelen aan de basis van de schikking.
Shoka Shimputai is een moderne shoka stijl die kleuren, vormen, en groeiwijzen verenigt in een schikking die uiting geeft aan licht, leven, en creativiteit.
Meer informatie over Ikenobo vindt je op volgende websites:
Uit de Ikenobo school, ontstonden mettertijd een achttal verschillende Ikebana stijlen en scholen. Zij worden nu verenigd in Ikebana International, een beweging die het traditionele en moderne Ikebana in de wereld wil verspreiden.
Katei Ryori
Huishoudelijk koken
Katei Ryori betekent het koken van elke dag. De eenvoudige gerechten dus, die gebruik maken van de basistechnieken van het Japanse koken. We gaan er dieper op in bij de workshop Washoku, wat de algemene term is voor koken op Japanse wijze.
Kimono
Klederdracht
Letterlijk : iets om te dragen. De kimono met obi (gordel) is de traditionele klederdracht in Japan. Zoals zovele klederdrachten over de hele wereld wordt deze niet meer dagelijks gedragen (tenzij door oudere vrouwen op het platteland), maar vooral bij speciale gelegenheden zoals huwelijken en andere ceremonies.
Oorspronkelijk ingevoerd vanuit China vanaf de vijfde eeuw A.D., en à la mode vanaf de achtste eeuw. Vanaf de Heian periode (794-1192) werd de kimono nog steeds gedragen met hakama (‘broekrok’) erover zoals het Chinese origineel. Pas vanaf de 15de eeuw droeg men een Kosode met Obi. Vanaf de 17de eeuw werden kimono met langere mouwen gedragen en kwam er meer variatie in de Obi.
Elke kimono is een pareltje van kleuren en motieven. Er bestaan ook verschillen in de mouwlengte en motieven naargelang de leeftijd, status van de dames of naargelang de gelegenheid. Natuurlijk bestaan er ook vele accessoires, slippers (geta of zori), haartooi (kanzashi), die bij de kimono horen. Deze allemaal op een juiste en elegante manier combineren, is een echte wetenschap !
Enkele soorten kimono
Furisode : letterlijk zwaaiende mouwen — de mouwen van de furisode zijn tussen 97cm en 105cm lang. Furisode zijn de meest formele kimono voor ongetrouwde vrouwen met kleurrijke patronen over de hele kimono. Ze worden vaak gedragen tijdens ceremonies en door de ongetrouwde familieleden van de bruid bij huwelijken.
Susohiki : de susohiki wordt meestal gedragen door geisha of door traditionele dansers. Hij is erg lang in vergelijking met een gewone kimono, omdat hij op de grond hoort te slepen (susohiki betekent letterlijk slepende rok). Een normale kimono voor vrouwen is meestal 1.5–1.6 m lang, maar een susohiki kan tot 2 m lang zijn. Daarom zie je geisha en maiko (leerling geisha) hun kimono ophouden tijdens het wandelen waarbij hun mooie onderkimono of “nagajuban” zichtbaar wordt.
Kirigami
Papier knippen
Kirigami kennen we ook allemaal, maar vaak niet in die benaming. Het betekent papier knippen (of snijden), en wordt vaak gecombineerd met origami om magnifieke creaties te maken.
Kodo
Geurbeleving
De kunst van Koh
Kodo betekent letterlijk “de weg van de geur”. Samen met chado (thee-ceremonie) en ikebana (bloemschikken), is dit een van de drie belangrijkste klassieke kunsten die een welopgevoede vrouw moest beheersen. Kodo is misschien de minst bekende van de drie, maar tegenwoordig is zijn moderne neef, aromatherapie, enorm populair. Bij het beoefenen van kodo plaatst men een mica plaatje bovenop gloeiende kolen waarop dan een flinterdunne schilfer hout wordt geplaatst. Het hout wordt dus niet verbrand, maar geeft zijn geur af op een zeer subtiele manier.
Het lijkt hier vooral om de sensatie van de geur te gaan, maar het geheim van kodo ligt in het ‘luisteren’. Deelnemers aan kodo ‘ruiken’ niet (het Japanse werkwoord ‘kagu’) maar luisteren (‘kiku’) eerder naar de geur van het hout, zodat ze niet zozeer hun neus maar eerder hun hart en ziel openstellen. Moderne westerse psychologen en therapeuten weten alles over de kracht van geuren, hoe een geur een persoon ogenblikkelijk kan terugbrengen naar een gebeurtenis in hun kindertijd. In Japan is het branden van wierook en het appreciëren van speciaal geurend hout al eeuwenlang in gebruik om mensen naar een ander spiritueel niveau te brengen.
Geurend hout is volgens de overlevering eerst gebruikt in Boeddistische rituelen in de Nara Periode (710-794). Aangezien zulk natuurlijk geurend hout erg zeldzaam is en het eeuwen kan duren voor het zijn geur verkrijgt, werd wierook uitgevonden en gebruikt. Net zoals met de wierook die in kerken gebruikt wordt, dacht men dat het reinigende eigenschappen had. Zelfs vandaag nog wordt het gebruikt om de lange houten herinneringstabletten te reinigen die aan de overledenen geofferd worden tijdens een begrafenis.
Smeulende wierookstokjes (senko) worden regelmatig geplaatst op grafstenen of op de butsudan, de kleine altaren die je in vele Japanse huizen zal vinden. Kodo werd een discipline ten tijde van shogun Ashikaga Yoshimasa (1443-1490), die de geleerde Sanjonishi Sanetaka vroeg om alle wierook die op dat ogenblik in gebruik was ten boek te stellen. Om die reden beschouwt men Sanjonishi als de vader van kodo.
Voordelen van Kodo
De geuren van kodo zijn ondergebracht in rikkoku gomi (letterlijk zes landen, 5 smaken).
- De rikkoku zijn zes soorten geurend hout: kyara, rakoku, manaka, manaban, sumatora, en sasora.
- De gomi zijn de smaken amai (zoet), nigai (bitter), karai (heet), suppai (zuur), shio karai (zout).
In staat zijn om een bepaalde geur te analyseren in deze verschillende elementen vraagt jaren oefening en een zeer delicate reukzin.
Sinds de Muromachi Periode (1336-1573), werd gezegd dat kodo tien fysieke en psychologische voordelen of waarden heeft:
- Scherpt de zintuigen aan
- Reinigt geest en lichaam
- Verwijdert geestelijke of spirituele “vervuilers” (kegare)
- Zorgt voor alertheid
- Geneest gevoelens van eenzaamheid
- Creëert een gevoel van harmonie, zelfs bij stress
- Is nooit overweldigend, zelfs indien overvloedig
- Geeft voldoening, zelfs in kleine hoeveelheden
- Verliest zijn kracht niet
- Doet geen kwaad zelfs bij dagelijks gebruik
Net zoals bij de thee-ceremonie komen beoefenaars van kodo samen in een kamer, een tatami-kamer (traditionele kamer met rijstmatten), een privé huis of een tempel. Ze zitten in formele seiza-stijl (die al snel oncomfortabel wordt voor wie dit niet gewend is), en proberen om beurten te raden welke geur geprepareerd wordt door de komoto, de persoon die de wierook brandt. Ze houden de wierookbrander in een hand, vangen de delicate rook met de andere hand en wuiven deze naar hun gezicht toe. Het raden van de geur lijkt op een spel, maar kodo-beoefenaars nemen deze kunst zeer ernstig en wijden er tientallen jaren van hun leven aan.
Kumihimo
Koordvlechten
Een kunst die zowel door geisha als samoerai werd beoefend om touwen te bekomen die hetzij de kimono, hetzij het harnas bijeen hield. De techniek is onwaarschijnlijk eenvoudig, maar de mogelijkheden oneindig. De zowel sterke als decoratieve touwen worden gevlochten middels een kleine schijf en is een zalig tijdverdrijf, waarbij je stopt en terug start wanneer je wilt, maar voor je het weet heb je een prachtig eigen eindje touw dat net dat accent legt om je jasrits, sleutels of arm mee te sieren.
Origami
Papier vouwen
De gevouwen kraanvogel is intussen een internationaal symbool voor Japan en de origami-kunst geworden, maar hoe vouw je die juist en wat zijn de kleine geheimen van een goed resultaat ? Aan jou om het te ontdekken… Indien je Origami en Kirigami (papier knippen) combineert, krijg je wonderlijke creaties.
Sashiko
Decoratief naaien
Vanuit de behoefte om kleding te herstellen of te verstevigen, ontstond Sashiko. Deze naaitechniek resulteert in decoratieve patronen en toveren een herstelling om tot een uniek aspect van je kledij. Een prachtig voorbeeld van wabi sabi, of de schoonheid van het imperfecte.
Seihon
Boekbinden
De Japanse wijze om verscheidene pagina’s samen te binden, is tegelijk eenvoudig en mooi. Je schets- of nota-boek ziet er meteen heel apart uit.
Shibori
Stoffen verven
Shibori is een Japanse term voor verscheidene methodes voor het kleuren van stoffen met een patroon gecreëerd door afbinden, naaien, vouwen, draaien of samendrukken. Enkele van deze technieken zijn bij ons bekend als tie-dye, maar er bestaat geen exact equivalent dat alle technieken van shibori omvat. Tie-dye beslaat enkel de afbindmethodes.
Er is een oneindige variatie mogelijk in het binden, naaien, vouwen, of samendrukken van stof voor shibori, en elke manier heeft zeer verschillende patronen als resultaat. Een methode geeft een specifiek resultaat, maar wordt ook gebruikt in harmonie met de soort gebruikte stof. De gebruikte techniek hangt dus af van het gewenste patroon maar ook van de kenmerken van de te verven stof. Ook kan men verschillende technieken tegelijk gebruiken om een nog specialer resultaat te bekomen.
Enkele technieken
Kanoko Shibori : wordt in het westen meestal tie-dye genoemd. Oorspronkelijk werd draad rond stof gebonden, nu worden ook vaak elastiekjes gebruikt. Dit patroon bestaat uit (kleine) cirkels.
Kumo Shibori : wordt gevouwen en gebonden, met als resultaat een zeer speciaal ‘spinnen’ design. Dit is een zeer precieze en tijdrovende techniek.
Shodo
Kaligrafie
Shodo betekent letterlijk ‘de weg van het schrijven’. De Japanners namen de Shodo kunstvorm over van de Chinezen samen met het Kanji schrijfsysteem. Kanji betekent ‘Chinese karakters’, en is een systeem van ideogrammen gebruikt om taal ‘neer te tekenen’.
Vanaf de zesde eeuw A.D gebruikte men ook in Japan dit Chinese systeem, vooralsnog beperkt tot Boeddhistische monniken en de elite aan het hof. Het duurde nog vele eeuwen alvorens dit schrijfsysteem ook doordrong naar het gewone volk, maar het had van dan af een fundamentele invloed op de Japanse cultuur.
werkelijk geschilderd. De schrijver gebruikt een penseel, en schildert met zijn hele lichaam, niet enkel zijn hand.
Kanji
Kanji of ‘Chinese karakters’ werden al vanaf de zesde eeuw gebruikt in Japan, en zijn over de eeuwen op een unieke Japanse wijze geëvolueerd, zodat vele karakters nu verschillen in schrijfwijze of betekenis van hun Chinese origineel.
Vele karakters hebben zowel een Chinese als Japanse uitspraak (On’yomi en Kun’yomi), waardoor hun uitspraak verschilt naargelang hun gebruik in bvb. samengestelde woorden en begrippen.
Dit maakt het er niet eenvoudiger op ! Nochtans kan je vaak met een oogopslag zien waarover een bepaalde tekst gaat als je de kanji of een deel ervan herkent, ook al ken je de uitspraak ervan niet.
Er bestaat onenigheid over het totaal aantal karakters, aantallen gaan van 50.000 tot 100.000 ! Gelukkig moet je deze niet allemaal kennen, voor dagelijks gebruik volstaan zo’n 2.000 kanji.
Japanse schoolkinderen moet tegen het einde van de de zesde klas 1.006 kanji kunnen lezen en schrijven. Deze Kyóiku Kanji-lijst is een onderdeel van de Jóyó Kanji-lijst van 1.945 kanji die de kinderen moeten kennen tegen het einde van de negende klas.
Er bestaan examens van de Japanse overheid, de Kanji Kentei, die de lees- en schrijfkennis van kanji testen. Het hoogste niveau hiervan test de kennis van zo’n 6.000 kanji…
Kanji leren schrijven is zowel een oefening voor het geheugen als een artistieke aangelegenheid. Zodra je het gevoel ontwikkelt hoe de kanji te schrijven, kan je prachtige kunstwerken maken zowel naar inhoud als naar vorm.
Ook vandaag beoefenen zeer veel ‘gewone’ Japanners Shodo, en maakt het deel uit van het professionele leven van vele duizenden. Vele zakenmensen, politici, en anderen drukken zich uit in deze aloude kunstvorm.
Hiragana
Hiragana is een basiscomponent van het Japanse schrijfsysteem, samen met Kanji en Katakana. Hiragana is een kana-systeem, waarbij elk karakter een klank voorstelt zoals ofwel een klinker (zoals ‘a’), een medeklinker gevolgd door een klinker (zoals ‘ka’), of een stemloze medeklinker als ‘n’.
Hiragana wordt gebruikt om woorden te schrijven waarvoor er geen Kanji bestaan, zoals uitgangen van werkwoorden of partikels. Als men het gebruikt om de leeswijze van Kanji bij te schrijven, noemt men het ‘Furigana’.
Hirgana ontstond uit cursief geschreven Kanji, en werd eerst aanvaard en gebruikt door vrouwen
Katakana
Katakana is een schrijfsysteem identiek aan Hiragana, maar verschilt in uitzicht en gebruik.
Katakana wordt vooral gebruikt voor het schrijven van buitenlande begrippen en namen, onomatopeën (klanken) en wetenschappelijke termen. Katakana onstond net als Hiragana uit cursief geschreven Kanji
Net zoals bij Kanji moet het schrijven van Hiragana en Katakana aangeleerd worden. Er bestaat een schrijfwijze met een vast aantal penseelstreken die men moet volgen. Zowel Hiragana als Katakana bestaan uit 46 tekens, waaronder 5 klinkers, 39 medeklinkers met klinker en 1 enkele stemloze medeklinker.
Met deze twee alfabetten kan je al heel veel Japanse taal lezen en schrijven !
Sumi-E
Penseelschilderen
Sumi-E betekent letterlijk ‘zwarte inktschildering’. Het is een oude oosterse kunstvorm waarbij met weinig penseelstreken zoveel mogelijk wordt uitgedrukt. Deze kunst komt oorspronkelijk uit China en werd halverwege de dertiende eeuw door zen-meesters in Japan geïntroduceerd.
De 4 schatten
De benodigdheden voor Sumi-E worden de vier schatten genoemd : inkt, inktsteen, papier, en penseel.
De inkt (Sumi) is zeer belangrijk. De beste Japanse inkt komt naar verluidt van Nara en Suzuka. De inkt wordt gemaakt van lampenzwart en pijnboom die op een speciale manier gebrand wordt. Er wordt hars aan het mengsel toegevoegd, waardoor het kan verharden in de vorm van een inktstok. Als de inkt gebruikt moet worden, dan wordt hij tegen een vochtige inksteen (Suzuri) gewreven. Deze inksteen is vaak gemaakt van blauwe hardsteen.
De penselen zijn traditioneel gemaakt van bamboe met o.a. geiten-, paarden-, konijnen-, en zelfs wolvenhaar. De punt van het penseel is zeer fijn, een noodzakelijk kenmerk voor een Sumi-E-penseel.
Er wordt geschilderd op rijstpapier (washi), wat maakt dat je de tekening niet kan corrigeren. Een Sumi-E-schilderij is een moment-opname.
Meditatie
Sumi-E is veel meer dan schilderen alleen. Vele zen-meesters bekwamen zich ook in Sumi-E. Het brengt je tot rust en in contact met jezelf en de natuur rondom je.
Workshops
We leren om een bloem, blaadje of landschap met een paar simpele penseelstreken neer te zetten. Maar, er is meer! Het penseel is een verlengstuk van onszelf en weerspiegelt het gevoel van het moment. Sumi-E is ook een natuurlijke meditatie met aandacht voor houding, ademhaling en innerlijke ontspanning.
Het is een creatieve zelfexpressie waarbij hoofd, hart en handen in harmonie zijn. Iedereen is welkom. Er is geen voorkennis nodig.
Sushi
Rijsthapjes
Sushi (寿司) betekent ‘het is zuur’, waaruit duidelijk wordt dat sushi oorspronkelijk een gerecht was bestaande uit rijst en gefermenteerde vis. Het idee achter het fermenteren van vis in rijst is dat de azijn in de rijst de vis afbreekt tot aminozuren, hetgeen een van de 5 basissmaken in Japan oplevert : umami.
De huidige sushi-vormen bestaan sinds de 19de eeuw en werden bekend als Edomaezushi (sushi uit Tokyo-baai). Edomaezushi werd verkocht als een ‘snack uit het vuistje’, met snelle en verse ingrediënten, en dat is het nog steeds !
Goed om te weten is dat je alle soorten sushi met de hand mag eten.
Zelf sushi maken is een heel leuke en ook heel toegankelijke workshop !
Soorten sushi die je leert maken (afhankelijk van de tijdsduur van de workshop) :
Makizushi (巻寿司)
Makizushi is een rijstcilinder meestal verpakt in zeewier (nori), maar soms ook in een dunne omelet of zelfs met het noriblad binnenin en een coating van sesamzaad of peterselie aan de buitenkant.
Futomaki (太巻) : dikke sushirol
Bestaat uit minstens 3 ingrediënten gekozen voor kleur, smaak en seizoen. Deze maki is 3 á 4 cm dik.
Hosomaki (細巻) : slanke sushirol
Bestaat uit 1 ingrediënt (met of zonder extra smaakmaker), vaak tonijn, komkommer, kanpyó (geconfijte pompoen). Deze rol is maar een paar cm dik.
Temaki (手巻) : 'handrol'
Ofte ‘frietzakje’, op een laagje rijst worden ingrediënten geplaatst en de nori wordt in de ons zeer bekende vorm opgerold.
Uramaki (裏巻) : binnenste-buiten of California rol
Deze makivorm is eerder populair in het Westen, blijkbaar ziet hij er voor westerlingen smakelijker uit dan de gewone makizushi met zeewier aan de buitenkant. In Japan verkiest men vaak de gewone makizushi die je kan eten zonder de handen vuil te maken.
Nigirizushi (握り寿司)
Nigirizushi betekent ‘met de hand gevormde’ sushi. Hierbij wordt een klompje rijst in de handpalm langwerpig tot rechthoekig gevormd, met bovenop de topping van vis of ei.
De originele nigirizushi bestaat uit een topping van rauwe of gekookte vis zoals tonijn, garnaal, inktvis of octopus, waaronder een beetje wasabi is aangebracht.
Wasabi is een specerij met een zeer sterke smaak, en is een wortel uit de familie van o.a. mosterd en mierikswortel. Wasabi heeft een korte maar krachtige uitwerking op de neus, in tegenstelling tot chilipepers die eerder de mondholte langdurig kunnen teisteren.
Echte wasabi heeft een antibacteriële werking, hetgeen het risico op voedselvergiftiging vermindert. Wasabi is (gif)groen en wordt geserveerd als pasta, je kan de wasabi ook mengen met de soja-saus om ze pikant te maken.
Gunkanmaki (軍艦巻) : 'oorlogsbodem' rol
Hierbij wordt rond een klompje rijst een blad nori aangebracht, zodat er bovenop ruimte ontstaat waarin zachte of kleingesneden ingrediënten kunnen geplaatst worden. Door dit procedé (uitgevonden in 1931 in Ginza, een wijk in Tokyo), kon men vele nieuwe ingrediënten gebruiken zoals zalmeieren of oesters.
Temarizushi (手まり寿司) : bal sushi
De eenvoudigste nigiri-vorm, met de hand gevormde rijstballen met een topping.
Chirashizushi (ちらし寿司)
Chirashizushi betekent ‘gestrooide’ sushi, hierbij worden bovenop een laag sushirijst de vele ingrediënten ‘uitgestrooid’ hetgeen een zeer kleurrijke schotel oplevert.
Sushi eten doe je zo:
Neem de sushi in je hand (of neem hem op tussen de hashi of eetstokjes), doop in het schoteltje met sojasaus en eet zo mogelijk in 1 hap op.
Eet-tip voor nigirizushi : neem de sushi vast in je hand of met de hashi (eetstokjes) en doop met de vis naar beneden in de sojasaus. Zo blijft je rijst droog en valt hij minder gemakkelijk uit elkaar !
Tussendoor kan je genieten van de zuiverende smaak van Gari (gepekelde gember). Deze helpt bij de vertering en zuivert de mond zodat de smaken van de verschillende sushi niet in elkaar overlopen.
Bij sushi drink je ocha (groene thee).
Sushi opdienen:
Sushi wordt vaak op een mooi houten plankje opgediend, grotere hoeveelheden staan op een schotel of zelfs op een houten boot.
Taiko
Drummen
Taiko is een Japanse vorm van drummen waarbij houding en beweging de grondslag vormen van de ritmes die getrommeld worden. De trommels zijn veelal heel grote drums die gemaakt worden van hout en runderhuiden. Hun lage doordringende klanken brengen een energie over die recht naar de buik gaat.
De organisatie Tátake!-Taiko werd in het leven geroepen om het Taiko in onze contreien kenbaar te maken en door te geven. Dit doen zij door middel van lessen, workshops, bedrijfsevents en concerten. De in eigen huis ontwikkelde methode van spelen, SHIZEN genaamd, is uniek en werd gebaseerd op natuurlijke houdingen, bewegingen en ontspanning.
Bij het Taiko wordt aandacht besteed aan zowel lichaam, geest als gevoel :
- Lichaam : lenigheid, dynamiek, uithouding, houding en kracht zijn enkele aspecten die volop aandacht krijgen tijdens de opleiding.
- Geest : concentratie, groepsdynamiek, leren en meditatie zijn alle domeinen die dankzij het beoefenen van Taiko op een hoger niveau getild worden.
- Gevoel : de energie die via de trillingen en de ritmiek de speler of toehoorder bereiken, evenals het samenspel tussen de verschillende spelers, doen een sterk gevoel ontstaan van eenheid door differentiatie.
Tijdens de lessen wordt heel veel aandacht besteed aan elke persoon apart, vermits de weg die ieder af te leggen heeft anders en uniek is. In groep die weg afleggen is echter veel rijker dan individueel. De instap-drempel om aan Taiko te beginnen is zeer laag : geen enkele voorkennis van muziek of actieve beleving ervan is vereist, maar de leercurve is haast oneindig rijk, indien men zijn belevingsniveau wil verbeteren.
Er wordt gespeeld op zowel authentieke Japanse trommels als zelfgemaakte trommels van hoge kwaliteit volgens Japanse traditie.
Tátake!-Taiko is lid van de Belgische Taiko Federatie.
Tsutsumi
Geschenken verpakken
De verpakking is zelfs belangrijker dan de inhoud, zo ver gaat de kunst van het verpakken van geschenken. De verpakking geeft immers aan hoeveel moeite je doet voor diegene aan wie je het geschenk aanbiedt. Het resultaat zijn pareltjes en een Japanse ontvanger zal dan ook nooit, uit respect voor de verpakking, het papier scheuren, maar eerder voorzichtig openen en het papier zelfs bewaren voor later gebruik.
Uchiwa
Waaiers
Er zijn 2 types waaiers : de harmonica en de vlakke. Hier bedoelen we de vlakke die vaak op feestelijke gebeurtenissen wordt gebruikt. De hashi, de eetstokjes, gebruiken we als handvat.
Washoku
Japans koken
Washoku (和食) betekent letterlijk ‘eten in Japanse stijl’, dit is de verzamelnaam voor de vele speciale gerechten die in de Japanse keuken worden klaargemaakt.
Washoku staat voor het maken van seizoensgebonden gerechten met zeer verse ingrediënten van een hoge kwaliteit, en een mooie presentatie.
Het basisvoedsel in Japan is kleefrijst :
Gohan
Rijst (kome 米) wordt al 2000 jaar lang verbouwd, en is zodanig belangrijk in de Japanse keuken dat het woord voor gekookte rijst (gohan 御飯) ook de betekenis van ‘maaltijd’ gekregen heeft. Zo kan men ontbijt (asagohan 朝御飯) letterlijk vertalen als ‘ochtendrijst’.
Een standaardmaaltijd bestaat uit een kom rijst, met daarbij een drietal bijgerechten of okazu. Al deze gerechten worden gelijktijdig geserveerd en gegeten (ook de soep).
Deze gerechten kunnen de volgende vormen aannemen :
- yakimono (焼き物) : gegrild of gebakken
- nimono (煮物) : gekookt
- itamemono (炒め物) : gewokt
- mushimono (蒸し物) : gestoomd
- agemono (揚げ物) : gefrituurd
- sashimi (刺身) : rauwe vis
- suimono (吸い物) of shirumono (汁物) : soep
Bij deze drie gerechten worden ook meestal tsukemono (漬け物) geserveerd : gepekelde groenten.
Na de maaltijd worden er okashi (nagerecht) opgediend. De traditionele Japanse nagerechten of wagashi (和菓子) zijn vaak bereid of gevuld met azuki (rode bonenpasta).
Kateiryóri
De Japanse ’thuiskeuken’ (家庭料理) is een eenvoudige en eerlijke keuken, met vele gerechten die er door de mooie presentatie veel moeilijker uitzien dan ze in feite zijn.
Met een beetje instructie kan je gemakkelijk zelf sushi, obento (lunchbox, onze ‘boterhammendoos’), miso-soep, tempura, etc. bereiden.
De ingrediënten voor deze gerechten zijn nu ook vrij vlot verkrijgbaar in de supermarkt en zeker in de Oosterse handel. Maar je kan ook westerse ingrediënten gebruiken. Door het toepassen van de Japanse technieken en met enkele (vaak gedroogde) ingrediënten heb je meteen een lekker ‘fusion’-gerecht.
Tips en tricks om authentiek Japans te leren koken, krijg je in overvloed tijdens de workshops van het Japans Cultureel Centrum.
Zentangle
Meditatief tekenen
Niet meteen van Japanse origine, maar het is een manier van tekenen waarvoor je absoluut geen tekentalent nodig hebt, maar waardoor je wel meteen begrijpt hoe een zen-beleving kan aanvoelen. Via repetitieve patronen ga je helemaal op in het tekenen dank zij de concentratie die je vanzelf ervaart. Het resultaat is een creatie die je allicht zelf niet verwacht had.
Modaliteiten
- Bedrijven, organisaties en scholen: Workshops kunnen als teambuilding, als ontspanning (na bvb. een slopende vergadering) of als onderdeel van een event, waarbij ook aandacht kan worden besteed aan decoratie, animatie en/of catering, georganiseerd worden. Deze workshops worden steeds op maat samengesteld, waarbij alle opties (locatie, datum, duurtijd, inhoud, aantal sessies, aantal deelnemers, pakket aan workshops, enz.) bespreekbaar zijn.
- Particulieren: Af en toe worden workshops met vrije inschrijving georganiseerd en op deze site aangekondigd. Ben je met een groepje, dan kunnen we een workshop of een pakket volledig op maat bespreken.
Tip: ook een geschenkbon is mogelijk. Verrassend uit de hoek komen, heet dat. Zowel voor particulieren als bedrijven en organisaties.
Wens je meer informatie of vind je je gading niet in de bovenstaande lijst, aarzel dan niet om ons te contacteren.